08/02/2015: Pechtold en Ras boeien Spraakvermaak-publiek

TERHEIJDEN – D66-fractievoorzitter in de Tweede Kamer Alexander Pechtold was al voor de derde keer in acht seizoenen bij Spraakvermaak in Terheijden, maar hij blijft de zaal boeien. Dat deden echter ook de andere gasten van deze middag, onder wie topfotograaf Pim Ras en columniste Fleur Vlaskamp.

De gastpresentator had al 33 keer bij Spraakvermaak op het podium gestaan, maar had nooit aan tafel gezeten: de voormalige vaste columnist Johan van der Vlist. Hij kijkt met veel plezier terug op zijn columns. Een van zijn beste vond hij die waar het minst om gelachen werd, de column over de dood van zijn hond.

Van der Vlist en vaste presentator Dik van Beest begonnen met een actuele kwestie: de Bernarduskerk in Made. Penningmeester Ad van Alphen van het bestuur van de Vijf Heiligen-parochie legde uit dat de kerk veel onderhoud behoeft, maar dat het geld er niet is. Het aantal kerkgangers loopt terug en ook wordt er minder gerouwd en getrouwd in de kerk. Daardoor heeft de kerk minder inkomsten, maar er moet nog wel 12 procent van die inkomsten afgedragen worden aan het bisdom. Wat krijg je daarvoor terug, wilde Van Beest weten. “Ondersteuning, maar geen geld”, was het antwoord van Van Alphen. De kerk als gebouw had gered kunnen worden als het Dongemond College er gehuisvest had kunnen worden. “De gemeenteraad droeg ons, het college, op nieuwbouw voor de school te onderzoeken”, vertelde wethouder Mark van Oosterhout. “Onderzoek wees echter uit dat dat te duur zou worden. Nu wordt het Dongemond gerenoveerd.” En blijft de Bernarduskerk met lege handen achter.

Van Alphen zag nog wel mogelijkheden. “Als je onderdelen van de Mayboom naar de kerk verhuist, hebben wij ook weer inkomsten.” Van Oosterhout is daar niet tegen. “Maar dat kan dan alleen als er in de leeggekomen gedeeltes van de Mayboom dan een commerciële activiteit plaatsvindt, want het moet wel geld opleveren.” Hij beloofde over iets meer dan een jaar met een centrumplan voor Made te komen, waarbij er meer duidelijkheid over de kerk en Mayboom komt. Van Alphen zei dat de kerk het nog wel een paar jaar kan uitzingen, maar als er iets groots gebeurt, zoals wanneer het dak gaat lekken, de kerk dan gesloten moet worden.

In Staartvermaak stond deze keer het varken centraal. Angelina Schets was naar de varkensfokkerij van Peter van Oosterhout in Made gegaan. Deze vertelde dat de zeugen berig worden gemaakt, door de beer twee keer per dag langs te laten lopen, maar dat ze kunstmatig geïnsemineerd worden. Te zien was verder onder meer dat de varkens hun voer op de grond krijgen, zodat ze kunnen wroeten en dat de varkenshouder er alles aan doet om zo min mogelijk antibiotica te gebruiken. Ook aan het milieu wordt gedacht, doordat de lucht, met ammoniak en stof, gefilterd wordt door moderne installaties.

De quiz ging tussen twee garagisten Bert Sprangers en Stefan Mureau uit Wagenberg. Er werd weinig gescoord deze keer. Mureau won en ging met de Spraakvermaaktrofee naar huis.

De fotogast, die normaal aan het begin van het programma zit, was de volgende die op het podium aanschoof: topfotograaf Pim Ras. Ras moest eerder die middag foto’s maken bij de wedstrijd Feyenoord – Cambuur voor het Algemeen Dagblad. Hij vertelde dat fotograferen niet alleen met vakmanschap te maken heeft, maar ook met geluk hebben op de goede plaats te zitten. Hij liet zijn veelal prijswinnende foto’s zien, onder meer de mannen achtervolging bij het schaatsen en de duikvlucht van voetballer Robin Persie. Voor beide foto’s won hij de Zilveren Camera 2014 in de categorie sport. Hij vertelde dat er bij het WK voetbal zo’n tweehonderd fotografen langs de lijn zitten. “En ook al zit je naast elkaar, toch heb je allemaal een andere foto. Van Van Persie had ik dertig beelden, waarvan er maar twee scherp waren. En deze sprong eruit. Die stond de volgende dag groot op de voorpagina. Daar doe je het voor .”

Een heel andere foto, waarmee Ras een Zilveren Camera won in de categorie nieuws, was die van Karst Tates die op Koninginnedag 2009 in wilde rijden op de bus van de koninklijke familie. Die raakte hij niet, maar wel kwamen er acht mensen om het leven, onder wie Tates zelf. “Ik zag de auto op me afkomen en ben er achter aan gerend. Toen hij tegen De Naald reed en daarbij om het leven kwam heb ik foto’s gemaakt. Op de achtergrond zag je de bus met de koninklijke familie. Ik kon maar een paar foto’s maken, omdat ik daarna weggestuurd werd door de politie. Misschien kwam hierbij mijn ervaring als sportfotograaf wel van pas: alert zijn en snel reageren. Toch is het wel wrang. Die Zilveren Camera was een van de hoogtepunten uit mijn carrière, maar er waren wel acht mensen doodgegaan. Al is dat vaak zo. De beste nieuwsfoto’s gaan meestal over gruwelijke gebeurtenissen.”

Net als Alexander Pechtold was columniste Fleur Vlaskamp ook voor de derde keer bij Spraakvermaak. Ze is er opgegroeid vertelde ze. Nu geen jeugdig gedoe over Tinder zoals de vorige keer, maar een zwaar verhaal, wilde ze vertellen. “Eigenlijk wou ik het over het afschaffen van de studiefinanciering hebben, maar ja, met Pechtold in de zaal…” En zo werd het een vrolijk verhaal over ‘positief worden in 5 stappen’, waarmee ze de zaal aan het lachen kreeg.

Alexander Pechtold vroeg de zaal even stil te staan bij het feit dat het deze dag exact een jaar geleden is dat oud-minister Els Borst vermoord was. “Zij was een prominent lid van D66 en een bekwame minister van Volksgezondheid aan wie we veel te danken hebben”, memoreerde hij. “Het ging het afgelopen jaar natuurlijk veel over wie het gedaan zou hebben, maar laten we nu aan haar nalatenschap denken.”

Daarna ging het gesprek echter al snel over de huidige situatie in de Nederlandse politiek. Of het kabinet ermee moet stoppen als blijkt dat in maart, bij de verkiezingen voor Provinciale Staten, de VVD en de PvdA fors verliezen. Dat vond Pechtold niet direct. “Ook in de oppositie kun je veel bereiken. We beoordelen de plannen van het kabinet per keer. De ene keer steunen we wel, de andere keer niet. Als we in de Eerste Kamer meer zetels krijgen, kunnen we zo ook onze invloed laten gelden.” Pechtold pleitte voor stabiliteit in Den Haag. “Anders worden voorgenomen wetsvoorstellen weer langer uitgesteld.”

Van Beest vond het verbazingwekkend dat D66, toch bekend als onderwijspartij, het voorstel voor afschaffing van studiefinanciering steunde. Dat kon Pechtold wel uitleggen: “Nederland loopt internationaal steeds verder achterop als het om onderwijs gaat. Er is geen extra geld om in het hoger onderwijs te stoppen. We vinden het zeer te verdedigen dat geld nu bij de studenten weg te halen en de besteden aan verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Ouders weten al achttien jaar dat hun kind misschien gaat studeren en kunnen zich daarop voorbereiden. Studenten kunnen een bijbaantje hebben. En ze kunnen lenen. Ze hoeven dat pas terug te betalen als ze gaan verdienen. Bovendien verdienen hoger opgeleiden meer, dus kunnen ze dat best betalen. Het is een investering in hun toekomst. H Mochten ze geen baan vinden en in de bijstand terecht komen dan hoeven ze niet te betalen. We steunen de tegelzetter en de kapster ook niet met hun opleiding. En die verdienen later vaak minder.” Dat leverde Pechtold applaus uit de zaal op.

De D66-voorman ziet ook wel wat in schaalvergroting als het om gemeenten en provincies gaat. “Kleine gemeentes redden het vaak niet meer als het om grote projecten zoals nu de zorg gaat. Dan krijg je allerlei regionale samenwerkingsverbanden. De gemeenteraden zouden die moeten controleren maar kunnen dat nauwelijks. Bovendien is het duur. Vergelijk het met New York, ongeveer even groot als de Randstad. In New York werken vijfhonderd bestuurders, in de Randstad zesduizend!”

Van Beest vroeg ook hoe Pechtold zijn toekomst ziet en of hij met de toekomstige minister-president van Nederland aan tafel zit. Die kans acht Pechtold niet uitgesloten. “Soms lijkt het of Kamerleden dat ambt gebruiken als springplank, maar ik vind het een eervolle baan. Het is jammer dat de lol van het debat er niet bij iedereen is. Er was en is kritiek op Kamervoorzitter Van Miltenburg, en niet onterecht, maar het gaat wel beter. Als D66 de grootste partij wordt, wil ik best minister-president worden, maar anders blijf ik waarschijnlijk gewoon in de Kamer.”

De laatste vraag ging over de ‘kroonjuwelen’ van D66, de gekozen burgemeester en het referendum. “Sssst”, zei Pechtold. “Daar gaat het heel goed mee, beide liggen bij de Eerste Kamer. Maar daar moet je dus niet te veel over praten.”

In het gastenboek van Spraakvermaak schreef Pechtold dat hij graag nog een keer terugkomt naar Terheijden ‘in welke hoedanigheid dan ook’.

De muziek tussendoor was van de jonge Terheijdense zangeres Bo Dudok die twee prachtige Nederlandstalige nummers zong. En uiteraard was er het afsluitende slotlied van Mix. Hun laatste couplet was gewijd aan de vijftigste uitzending, op 8 maart. Dan komt er een extra feestelijke aflevering van Spraakvermaak, waarover hier alvast meer.

De foto’s zijn zoals altijd van de hand van Tien Mureau