13/03/2011 – De klucht is van alle tijden

De klucht is ouder dan enige andere vorm van toneel. Misschien zit dit genre nu in een dipje, maar het zal nooit uitsterven. En tussen Wouter Bos en Ella Vogelaar zal het niet snel meer goed komen. Zo veel werd duidelijk bij de 24e aflevering van Spraakvermaak bij Ons Thuis in Terheijden.

Presentator Dik van Beest werd deze keer bijgestaan door Willem van der Made uit Wagenberg. Hij is directeur stadsontwikkeling van de gemeente Den Bosch en daar mede verantwoordelijk voor grote bouwprojecten. “We zijn ongeveer gelijk begonnen met Breda, maar daar zie ik nog niet veel gebeuren”, was een van zijn conclusies.

Als eerste gast ontvingen ze de koning van de klucht John Lanting (81). Hij is nog steeds zeer begaan met het genre, hoewel hij in 1996 zijn laatste voorstelling speelde. Van het failliet van de klucht wil hij niet weten. “De klucht was er al voor het gewone toneel. Bij een klucht gaat het om gewone mensen in ongewone situaties en hoe ze daarop reageren. Het spreekt jongeren niet zo aan, omdat je een zekere mate van levenservaring moet hebben om het te kunnen begrijpen, te kunnen herkennen. Maar ik denk wel dat de klucht altijd blijft, misschien in een iets andere vorm.” Om dat te bewerkstelligen begeleidt hij nu nog jong talent.

Lanting vertelde over zijn jarenlange ervaring. Hij kan niet na tien minuten op het toneel al zeggen hoe de avond zal verlopen. “Dat hoor ik al aan het geroezemoes in de zaal voor de voorstelling. En ik zat er nooit naast.”

Ook nu nog is er veel talent, al wordt dat soms onderschat. “Neem Tineke Schouten. Die heeft een persiflage op Susan Boyle, werkelijk subliem. Ik zal eens vragen of zie hier ook wil komen!”

Daarna was het de beurt aan gastcolumnist Cor Smits. Hij komt van ‘boven de sloot’ en is gemeentesecretaris van Drimmelen. “Als je aan mensen hier vraagt waar ze vandaan komen, zeggen ze altijd Hooge Zwaluwe, Terheijden of een van de andere dorpen. Ik pleit ervoor dat mensen trots worden op deze mooie gemeente en zeggen dat ze uit Drimmelen komen.” Dat leidde tot gemengde gevoelens in de zaal, van instemming tot boe! De moraal van zijn verhaal was dat iedereen, van boven of onder de Moerdijk, regelmatig klaagt en dat het zo slecht allemaal nog niet is.

Straatvermaak ging in op de bezuinigingen die de gemeente te wachten staat. In Lage Zwaluwe werd mensen gevraagd waarop ze liever wilden bezuinigen, het wijkwerk, muziek en cultuur of onderhoud van groen. Veruit de meeste mensen kozen voor het groen, dat kunnen we zelf wel doen, was de algemene gedachte.

Een toelichting kwam van Hanneke de Bruyne, raadslid voor de Partij van de Arbeid in de gemeenteraad. Ze wilde niet te veel op de kerntakendiscussie vooruit lopen, maar vond wel dat een aantal gemeentelijke gebouwen, als Den Domp en Plexat, afgestoten kan worden. Dat zou de gemeente veel geld besparen.

De quiz werd daarna gespeeld tussen de broers John en Paul Reniers van respectievelijk Buitenlust en De Zonzeel. Ze kregen vragen over zowel de horeca als over broers en moesten de ingrediënten van een amuse van Ons Thuis-kok Frie Rasenberg ontrafelen. John won de quiz nipt, met 4-3.

Ook Johan van der Vlist ging in zijn vaste column op de culinaire toer. Hij gaf de zaal een menu, compleet met ingrediënten en bereidingswijze. Hij serveerde onder meer Biesbosch Marinapaté op een bedje van watergruwel met een hoop gebakken lucht en tot op het bod gefileerde verenigingen met als dranksuggestie water bij de wijn. Bij de koffie kreeg iedereen een koekje van eigen deeg.

Oud-minister Ella Vogelaar vertelde over haar boek ‘Twintig maanden knettergek’ dat ze schreef over haar ministerschap. De titel is gebaseerd op een uitspraak van Geert Wilders. Of ze daar niet op had moeten reageren, was de vraag nadat de zaal het filmpje gezien had waarin de PVV-voorman dat zei. Nee, zei ze. “Ik beschouw het nu als een geuzennaam. En je moet Wilders en consorten niet te veel aandacht geven, want dan wordt alleen nog maar meer opgeblazen.” Dat kwam haar op applaus van de zaal te staan.

Ze vertelde over haar vertrek, dat ze zich niet gesteund voelde door PvdA-leider Wouter Bos. “We zijn geen vrienden.” Ook vertelde ze over het meningsverschil tussen haar en Bos toen het ging over geld halen bij de woningcorporaties. “Daar waren we het op zich over eens. Maar ik vind dat je eerlijk moet zijn. Ik zei ‘het geld moet de wijken in, terug naar de mensen’. Bos zei dat ook, maar wilde het geld ondertussen gewoon aan de algemene middelen toevoegen. Dan ben je niet eerlijk. Zoiets vergroot de kloof tussen burger en politiek en dat moet je niet doen.”

Ze vindt overigens dat dat niet alleen bij de Partij van de Arbeid speelt, maar bij alle partijen. Wat dat betreft gaf ze Wilders een pluim dat hij probeert de politiek dichter bij de burgers te brengen. Maar verder: “Los ‘m maar gauw.”

Ze vertelde ook over wat nu bekendstaat als ‘de vogelaarwijken’. “Dat was al in gang gezet door mijn voorganger Winsemius. De blauwdruk lag er. Door mij werd het beleid verder in gang gezet. Ik heb altijd gezegd ‘dat kun je niet in een paar jaar doen’. Nu zijn we vier jaar verder en je ziet de eerste resultaten. Fysiek gaat het goed, de huizen zijn enorm verbeterd. Maar ook op sociaal vlak gaat het beter, de werkloosheid wordt minder en de schooluitval loopt terug. Maar we zijn er nog niet, dat heeft zeker nog een aantal jaar nodig.”

Als laatste onderwerp kwamen de migrantenvrouwen aan bod. Vogelaar maakt zich sterk voor emancipatie van deze groep. “Mijn moeder had een goed verstand, maar mocht niet verder leren. Zij wilde dat haar dochters dat wel konden. Dat is één, twee generaties geleden. Ik heb er alle vertrouwen in dat het bij migrantenvrouwen net zo gaat. Met de allochtone meiden gaat het hartstikke goed, maar ze hebben wel een identiteitscrisis, want thuis worden ze weer in een traditionele rol gedwongen. De jongens geven soms overlast, dat is zichtbaar. Het probleem van die meiden niet, maar dat wil niet zeggen dat het er niet is. Maar ik denk dat als we ze steunen, onder meer in de vorm van onderwijs, dat het over een tot twee generaties gewone Nederlanders zijn zoals u en ik.”

De muziek werd verzorgd door Mardi van Groesen en Nilse van der Sanden, begeleid door John van Kalmthout. Ze kregen de zaal muisstil met een cover van Trijntje Oosterhuis. Ook na afloop zongen ze, tot genoegen van de zaal nog enkele nummers. Het actuele slotlied was zoals altijd van De Sox.

Volgende maand de jubileum editie, met o.a. Alexander Pechtold. Kom op tijd, ’t wordt druk.

Blijf op de hoogte van het laatste Spraakvermaak nieuws en volg ons via de social media (twitter, hyves, facebook, linkedin).

De foto’s zijn gemaakt door Tien Mureau en door Arnold Velders