14/02/2016: Valentijn rode draad in ‘moorddadige’ en ‘zieke’ Spraakvermaak

14-02-2016

TERHEIJDEN – Op deze winterse Valentijnsdag wisten veel mensen de weg naar Ons Thuis in Terheijden te vinden voor de 55^e aflevering van Spraakvermaak. Zij beleefden een zeer afwisselende gezellige middag met onder anderen schrijfster Steffie van den Oord, reclamemaker Willem Dudok en viroloog Ab Osterhaus.

Presentator Dik van Beest greep eerst nog even terug naar Spraakvermaak van januari waarin wethouder Mark van Oosterhout gastpresentator was. “Toen hadden we het erover dat hij wel naar Den Haag zou gaan. Maar ik dacht dat ie Tweede Kamerlid zou worden, niet dat ie eerst dat gebouw nog gaat verbouwen!” Waarna Van Oosterhout de hartelijke felicitaties kreeg. Van Beest zei ook nog dat er wat verwarring was over welke Madese juwelier Van Oosterhout op moest volgen, maar dat vergaf hij fractievoorzitter Tim Simons. “Die heeft nog niet zoveel ervaring.”

Van Beest oogstte applaus met het verhoogde podium.

Daarop ontving hij Lieke Flipsen uit Terheijden, student journalistiek en deze middag gastpresentator. Ze vertelde over haar stage bij het televisieprogramma ‘De Reünie’. Dat sloot weer mooi aan bij de eerste gast van deze middag, regisseur Elly de Bont, geboren in Raamsdonk en nu woonachtig in Amsterdam. Zij werkt voor ‘Spoorloos’ en ook voor ‘De Reünie’. Als fotogast liet ze foto’s van haar werk zien. Onder meer over een aflevering van ‘De Reünie’ waarin een man zit die van alles deed, maar waarbij het team er pas later achter kwam dat hij een dagtaak heeft aan het zorgen voor zijn vroeg-demente vrouw. En over die keer dat ze in Canada een Nederlandse goudzoeker filmde, waarbij een drone naar beneden stortte. In een bos waar ook beren leven moest het team twee uur op zoek, omdat ze de beelden die de drone had gemaakt niet wilde verliezen.

Pim de Ridder vertelde in Angelina§chetsboek over Energieneutraal Terheijden 2021. Zijn plan is om de breuklijnen die er liggen tussen Breda en Terheijden te gebruiken om aardwarmte naar boven te halen. Gas is dan niet meer nodig voor verwarming. Hij denkt dat er genoeg is voor heel Terheijden en dat er nog over is voor bijvoorbeeld Wagenberg of een deel van Breda. Energieneutraal wil voor hem zoveel zeggen dat alle energie duurzaam wordt opgewekt. Dat plan zou in 2021 gerealiseerd moeten zijn.

Schrijfster Steffie van den Oord pakte daarna, meteen toen ze op het podium kwam, de zaal in door tegen Van Beest te zeggen: “Het valt me wel tegen dat je mijn boek uit de bibliotheek hebt!” Dat boek, ‘De Vrouw met de Bijl’, is haar laatste boek. Daarvoor schreef ze onder meer ‘Eeuwelingen’ waarvoor ze mensen interviewde die minimaal 100 jaar zijn. “Dat idee ontstond rond de millenniumwisseling. Ik werkte toen voor de VPRO-radio. Ik deed interviews met mensen die de hele eeuw mee hadden gemaakt, maar daarvan werd maar drie minuten uitgezonden. Dat vond ik veel te weinig, want die mensen hadden zo veel te vertellen. Zo is dat boek ontstaan.”

Voor het boek ‘De Vrouw met de Bijl’ speurde Van den Oord archieven af. “Daar zijn levensverhalen te vinden. De procesverslagen vertellen het hele leven van mensen. Voor ‘Eeuwelingen sprak ik met iemand die geboren was in 1890, de oudste met wie ik nu ‘sprak’ was van 1712. Dat vind ik fascinerend.” En het klopt wel dat vrouwen minder vaak een moord plegen. “Maar ze hebben wel een beter verhaal! En op deze Valentijnsdag gaat het natuurlijk over de liefde. Dat is dan vaak ook het motief voor moord.”

In de quiz draaide het, passend bij de dag, ook om de liefde. Twee buitengewone ambtenaren van de burgerlijke stand in de gemeente Drimmelen Karly Tanczos en Erik van Dijk speelden in vol ornaat de huwelijksquiz. Karly won, met een punt verschil: 5-4.

In Talent & Co ontvingen Arjen van Drunen en Tim Simons Willem Dudok van communicatiebureau Johnny Wonder. De Madenaar woont inmiddels in Amsterdam. Daar was hij betrokken bij de verkiezingscampagne van Lodewijk Asscher. “Dat was in 2010”, zo vertelde hij. “Toen stond de PvdA er ook niet goed voor in de peilingen. Maar als je vraagt naar goede bestuurders, noemen mensen wel de naam van PvdA’ers. We hebben het persoonlijk gemaakt. ‘Asscher voor Amsterdam’ was de boodschap. Daar komt het woord PvdA niet in voor, maar het was wel een succes.” Dudok vertelde ook over de varkenskrullen. “Als het gaat over iets abstracts als veiligheid, moet je proberen het persoonlijk te maken. In die tijd werden er veel tassen geroofd op het Leidseplein in Amsterdam. Toen kwamen de varkenskrullen, haken die aan de tafel vastgemaakt worden waar vrouwen hun tas aan kunnen hangen. En er werden minder tassen geroofd. Dan vertel je een duidelijk verhaal.”

De campagnebedenker sprak over zijn opdracht voor het RIVM. “Als een dokter vroeg zei dat je ingeënt moest worden, deed je dat. Nu ga je googlen en stel je je kritisch op. We hebben moderne communicatiemiddelen als internet ingezet om ervoor te zorgen dat meisje zich laten inenten tegen baarmoederhalskanker. Het is niet zo dat het RIVM niet goed communiceerde, het was gewoon nooit zo nodig geweest.”

Dudok zei het meest trots te zijn op de campagne voor Pleegzorg Nederland, die eind vorig jaar op radio en tv te zien en te horen was. “Nederland wil dat kinderen die niet meer thuis kunnen wonen, zo min mogelijk in instellingen en zo veel mogelijk bij gezinnen onderbrengen. Maar dan moeten die gezinnen er wel zijn. Er moesten zo’n 3500 gezinnen gevonden worden. Na de campagne hadden 7500 gezinnen interesse getoond. Dat betekent heel veel voor die kinderen, daar word ik blij van.”

Als voorwerp had een bordje meegenomen waarmee hij in 2008 in de Verenigde Staten toen nog presidentskandidaat Barack Obama aan heeft gemoedigd. “Omdat Obama echt heel veel heeft betekend. Ik laat het bordje hier achter, zodat hij niet vergeten wordt als hij straks geen president meer is.” Daarna voorspelde hij nog dat Hillary Clinton de nieuwe president wordt.

Fleur Vlaskamp uit Wagenberg had zich voor haar column ook laten inspireren door Valentijnsdag. “Kwam ik na een half jaar stage in Vietnam terug, kreeg ik van mijn vriend het boekje ‘100 manieren om hartzeer te voorkomen!” Daaruit gaf ze wel wat tips: “Leer om jezelf te lachen. Jan Slagter die is voor jou!” En: “Wil niet steeds het laatste woord hebben. Dat boek is zeker door een man geschreven. En dat laatste woord is dan gewoon het begin van een nieuwe discussie!”

Viroloog Ab Osterhaus heeft onderhand de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, maar denkt nog niet aan stoppen, zei hij. Hij was de laatste gast deze zondag bij Spraakvermaak. Hij vertelde over het begin van zijn carrière als dierenarts. “Veel virussen gaan over van dieren op mensen. Daar wilde ik meer van weten, zo ben ik virologie gaan studeren.” Uiteraard ging het daarna al snel over het zika-virus. “Dat is op zich niet zo’n probleem, behalve als je zwanger bent. Knokkelkoorts is een veel groter probleem”, vindt hij. Dat er binnen anderhalf jaar een vaccin is tegen het zika-virus, zoals in de media verscheen, verwijst hij naar het rijk der fabelen. “Daar is wel tien jaar voor nodig. Ontwikkelen, testen, verder ontwikkelen, dierproeven, heel voorzichtig op mensen testen. Kijk naar ebola. Dat vaccin is er ook en toch zijn nog duizenden mensen gestorven aan ebola. Hetzelfde met aids. Daar is geen vaccin voor. Hier lijkt de ziekte onder controle omdat mensen medicijnen krijgen. Maar die medicijnen zijn lang niet voor iedereen beschikbaar. Er gaan nog heel veel mensen dood aan aids. Daarom is dat vaccin zo belangrijk.”

Ook kwam het gesprek op de beschuldiging dat Osterhaus aandelen zou hebben in farmaceutische bedrijven, waarvan hij de medicijnen zou aanraden in de tijd dat er een epidemie van Mexicaanse griep dreigde. Dat bleek niet waar. “Maar ja, het kwaad was geschied. Wat ik wel wil zeggen is dat we de farmaceutische industrie nodig hebben. Zij ontwikkelen medicijnen en vaccins. Er moet meer geld naar de wetenschap, naar onderzoek naar vaccins. Niet alleen in Nederland, maar in samenwerking met andere landen. Liefst wereldwijd.”

Als laatste zong Mix het actuele slotlied. Tussendoor was er muziek van Up & Running met Babs Rasenberg. Deze coverband speelde akoestisch enkele popnummers, tot groot genoegen van het publiek.