Spraakvermaak serieus én met humor
15-11-2021
De 88ste aflevering van Spraakvermaak was zo gevarieerd als het maar zijn kon. Serieus en met humor met onder anderen Hans van Vliet, Angela de Jong en Bart Chabot in De Gouden Leeuw in Terheijden.
De eerste gast die presentator Dik van Beest op het podium uitnodigde was zoals altijd de gastpresentator. Deze keer was dat Anne-Marie Fokkens. De meeste mensen kennen haar van haar programma’s op Omroep Brabant, maar tegenwoordig is ze vooral coach voor presentatoren en producent. De belangrijkste les die ze mensen leert, is zichzelf te blijven en geen rol te spelen. “Als je een rol speelt, wordt het ongemakkelijk.”
Leger-des-Heilscommandant Hans van Vliet was de eerste gast van de middag. Hij werd ingeleid met het lied ‘De Heilsoldaat’. Want daar kennen we het Leger des Heils van, zei Van Beest, van de Heilsoldaat die in de kroeg De Strijdkreet verkocht. Nu lijkt het Leger des Heils veel minder zichtbaar. Van Vliet legde uit dat het Leger des Heils begonnen is als kerkgenootschap. “Met oog voor de medemens. Tegenwoordig bestaat het Leger uit zes stichtingen die onder meer zorgen voor daklozenopvang en jeugdzorg.”
Van Vliet gooide er wat cijfers tegenaan: Het Leger de Heils heeft ruim 500 locaties in Nederland. Er werken 7500 mensen in dienst en nog eens 15.000 vrijwilligers. Per jaar zet het leger een half miljard euro om, waarvan het grootste deel van de inkomsten van het Rijk en de gemeentes komt. Om bij het Leger te werken, moet je het doel en de missie onderschrijven, zei Van Vliet. Is dat nog wel van deze tijd, met die uniformen, wilde Fokkens weten. “Het wordt wel moeilijker”, zei Van Vliet. “Maar het uniform straalt wel wat uit.”
Waar het Leger je stuurt, ga je heen. Dat gebeurde ook bij Van Vliet. Hij moest naar Nieuw-Guinea. “Ik zou dat iedereen gunnen, twee jaar in een ontwikkelingsland. Dan besef je pas hoe goed we hier alles voor elkaar hebben.”
Mirjam gaat niet meer de hort op, maar probeert te slagen in Hillywood, ofwel Hilversum. In de vorige aflevering was al te zien hoe ze op zoek ging naar Kees Tol, om de kunst af te kijken. Eenmaal in Volendam zag het publiek nu hoe ze bij de buren van Kees op het terras belandde. En hoe ze naar de Beachclub werd gestuurd. Onderweg kwam ze visser Ger en zijn moeder Grietje tegen, die vertelden over het palingvissen en de jassen, die niet bij de originele Volendamse klederdracht horen. En Kees? Mirjam zag zijn achterhoofd, in de beachclub. Wordt vervolgd.
Tv-recensente en inmiddels zelf ook tv-persoonlijkheid Angela de Jong was de tweede gast op het podium. Ze vertelde vol vuur over haar passies: bij het AD werken en televisie kijken. Nu combineert ze die twee. “Op zich doe ik het al lang, maar het is gegroeid. Eerst met Boer Zoekt Vrouw, later met The Voice, steeds een keer per week. Toen drie keer per week en nu vijf keer per week.” Kritiek hoort erbij, reacties op social media kunnen hard zijn. “Er zit er nu één vast, die mij bedreigde. Maar het went ook. En er staan genoeg positieve reacties tegenover.”
Wat De Jong betreft mogen er best wat programma’s van de buis. “Die zijn een belediging van de kijker. Neem nu dat programma met die tiny houses. Het kan heel leuk zijn. Het is actueel, mensen willen soms kleiner gaan wonen, hun ecologische voetafdruk verkleinen. Maar in de aflevering die ik gezien heb, werd het een vakantiehuisje, omdat de mensen willen gaan reizen. Het idee is heel leuk, de uitvoering minder.”
Of ze iets heeft tegen de commerciëlen? “Nee, ik krijg juist de laatste tijd veel mails of ik iets tegen de NPO heb. Maar het klopt wel dat ik RTL4 de laatste tijd zo voorzichtig vind. Ik snap dat RTL alles op Videoland gooit, want daar zit hun verdienmodel, maar RTL kan echt beter.”
Of ze dan zelf programmadirecteur wil worden? “Nou, misschien over tien jaar. Als de omstandigheden goed zijn.”
Zelf geniet Angela de Jong erg van ‘Even tot hier’ en als tip gaf ze het publiek nog mee te kijken naar ‘100 dagen in je hoofd’.
De quiz ging tussen de roetveegpieten Trapedoelie en de Schrijfpiet. Ze kwamen al pepernoten strooiend de zaal in. Van meet af aan pakte Trapedoelie de voorsprong en die gaf ze niet meer uit handen, het werd 4-2.
De Bredase oud-leraar Nederlands en schrijver Walter van de Calseyde was de columnist deze middag. Hij verplaatste zich naar het jaar 2050. De tijd verandert in de komende dertig jaar nog tien keer zo snel als in de afgelopen 2000 jaar, voorspelde hij. Gilette heeft dan 25 mesjes per scheermes, en je kind moet je nog meer helpen met alle digitale dingen: zoals op tijd de geschiedenis van je browser legen. Rutte is sinds 2040 bezig aan de formatie van zijn achttiende kabinet, in een Kamer met 150 partijen, waaronder die van Splinter Chabot! En half Nederland staat onder water, maar de Randstedelingen zijn verdronken, want die hadden de arrogantie te denken dat ze zelf wel uit konden maken wanneer het water hen aan de lippen zou staan. Alleen in Terheijden is er dan nog op de tweede zondag van de maand Spraakvermaak.
Dichter/schrijver/theatermaker Bart Chabot was de laatste gast van de middag. Met hem ging het vooral over zijn twee laatste boeken, die deels autobiografisch zijn, maar die toch onder de noemer ‘roman’ gepubliceerd zijn. “Wat is er echt en wat is verzonnen”, wilde Van Beest weten. “Heb je echt bij de uitgeverij door de brievenbus geplast?” “Ja”, zei Chabot, “en het was nog terecht ook. De Bezige Bij wilde mijn eerste boek over Herman Brood, ‘Broodje Gezond’ niet uitgeven. Later is het pand voor honderden duizenden euro’s gerenoveerd, maar de marmeren vloer met de vlek en dus de mat eroverheen, ligt er nog.”
Terugkerend thema in het gesprek met Chabot was zijn vechtersmentaliteit. Als het ging over zijn jeugd, waarin hij mishandeld werd, of over het verlies van dierenbaren, met wie hij op het podium stond. “Je kunt twee dingen doen: in de slachtofferrol blijven hangen, in je verdriet blijven hangen of terugvechten. Ik kies voor dat laatste. Bij mijn vader gunde ik het hem niet om nog de macht over mij te hebben, maar ik heb wel gewacht met het boek tot mijn ouders overleden waren.”
De twee boeken ‘Mijn vaders hand’ en ‘Hartritme’ worden binnenkort gecompleteerd met een derde boek. Van Beest vond het opmerkelijk dat in beide boeken Chabots vrouw Yolanda zo’n grote rol speelt. “O, wees niet verbaasd. Ze komt in het derde boek ook nadrukkelijk in beeld”, zei Chabot. “Ondanks alles maakt liefde het leven de moeite de waard.”
Het kunstwerk van de maand was deze keer van Corry Rommens uit Terheijden. Het was gemaakt van een boomstronk uit de eendenkooi in Terheijden. Ze geeft het de boodschap mee dat mensen hun ogen de kost moeten geven en vaker van de natuur moeten genieten.
Aan het begin van Spraakvermaak maakten Van Beest en Spraakvermaak-voorzitter Wim Smetsers nog bekend dat ze ruim 400 euro hebben kregen van de actie Rabo Club Support.
Tussendoor zong Maud Steevens twee liedjes, waarvan ze er een zelf geschreven heeft, als een ode aan haar moeder.
Mix was er zoals altijd met het actuele slotlied.