Journalistiek centraal in Spraakvermaak

11-02-2019

Met Eric Smit van Follow The Money en Astrid Kersseboom van het NOS-journaal ging Spraakvermaak zondag bij Ons Thuis in Terheijden over allerlei vormen van journalistiek. Saartje van der Made, oorspronkelijk uit Wagenberg, had de talentenprijs voor architectuur gewonnen. Zij vertelde over haar werk.

Gastpresentator deze middag was Cor Smits, oud-gemeentesecretaris van de gemeente Drimmelen en nu in die functie werkzaam in Etten-Leur. Hij vertelde dat hij het na tien jaar tijd vond voor wat anders. “De gemeente Drimmelen bestaat uit kernen, Etten-Leur is Etten-Leur. Daar is één zwembad, wel zo overzichtelijk”, gaf hij aan.

Hij schrok ervan dat het college een paar maanden na zijn aantreden klapte, maar is ook trots op de verkoop van de Drimmelse jachthaven aan een particuliere partij.

De eerste gast die hij en presentator Dik van Beest deze middag ontvingen was Eric Smit van Follow The Money. Hij is bekend van onder meer zijn boek over Nina Brink (World Online) en van andere geruchtmakende publicaties. Hij lag in de clinch met Brink over het boek. Brink had een claim gelegd, maar ook gezegd ‘daar valt niks te halen’. Smit: “Je moet niet de journalistiek ingaan om rijk te worden!”

De afgelopen week was Smit in Denemarken in het nieuws. Hem was in 2014 gevraagd een en ander te onderzoeken over het bedrijf Falck, dat ambulancevervoer verzorgt. Hij dacht dat het verzoek kwam van de hoofdredacteur van een Deens tijdschrift, maar dat bleek via via van Falck zelf te komen. “We hebben hiervan geleerd kritischer te zijn.”

Onderzoek voor derden doet FTM sowieso niet meer. Sinds een aantal jaar werkt de site alleen nog maar voor zichzelf. “We publiceren op onze website, waar mensen voor betalen door middel van een abonnement. We verkopen artikelen aan derden.”
Smit vertelde dat de naam van zijn bedrijf komt uit een beroemde scène uit de film ‘All the President’s Men’, waarin de deep-troath tegen de journalist zegt: follow the money. “Alles heeft met geld, economie te maken. Zorg, immigratie, de banksector uiteraard, het klimaat. Het draait om geld. Die geldstromen onderzoeken is onze kracht.”
Hij vertelde dat het merendeel van zijn abonnees man is, maar dat er, “gelukkig”, steeds meer vrouwen abonnee worden. En ook organisaties als de Belastingdienst. “We hebben zo’n 12.000 -13.000 abonnees. Die steunen ons omdat ze zoeken naar waarheidsvinding. We hebben onthuld dat Henry Keizer van de VVD niet zuiver op de graat was met zijn uitvaartonderneming. Dat is zoiets.”
Binnen anderhalve week zal FTM onthullingen doen over de goede doelen in Nederland, zei Smit. Ook houdt FTM Keizer nog steeds in de gaten, evenals fraude in de zorg, waarvoor Smit en zijn collega’s samenwerken met de regionale omroepen. “We moeten juist ook in de steden buiten de Randstad actief zijn.”

Mirjam Schrauwen ging de Hort op in de Madese buurtbus. Ze ontmoette er allerlei passagiers, op weg naar het werk in Oosterhout, op weg naar een sollicitatie in Breda en op weg naar het ziekenhuis in Breda. “Normaal zou ik gaan fietsen, maar met die gladheid ben ik heel blij met de bus.” De chauffeur vertelde dat er zelfs een wachtlijst is voor chauffeurs. “Maar dit is dan ook een fantastisch vak.”

In Streekvermaak was de oud-Wagenbergse Saartje van der Made te gast. Gastpresentator Cor Smits feliciteerde de architect van Benthem Crouwel Architects met de titel ‘Talent met Toekomst’ die haar deze week was toegekend. Ze is partner van het gerenommeerde architectenbureau. Ze werkt daar sinds tien jaar. “Ik droomde altijd van mijn eigen bureau, maar hier partner worden is ook leuk. De oprichters van het bedrijf hebben iets goeds neergezet, maar nu is de jongere generatie aan zet. Dat is mooi om te doen.”
Ze vertelde over haar werk voor de noord-zuidlijn in Amsterdam waarmee ze de prijs won. Daar was al 10 jaar aan gewerkt, voor dat zij erbij kwam. “Ik moest me helemaal inlezen en heb er een visie van gemaakt. Dat heeft goed uitgepakt.”

Voor de goede-doelenloterijen heeft ze de verbouwing van een bestaand kantoorpand ontworpen. Daarvoor sprak ze met veel medewerkers. Deze hebben uiteindelijk de gevels in het atrium bedacht. Van der Made tekende voor het bijzondere dak. Duurzaamheid speelt in het ontwerp een belangrijke rol. Ze heeft er Bill Clinton rondgeleid, die er was in het kader van de duurzaamheid.

De quiz ging vervolgens tussen de sauwelaars Mielle Stoop en en Annie van der Ven. Ze zorgden voor een vrolijke noot, maar er werd niet veel gescoord. Mielle won met 3-2.

In de column ging Rob Roovers, presentator van Spraakvermaak a gogo, in op de veranderingen die de Efteling aan gaat brengen aan de poppen van Carnaval Festival. Moet dan Sneeuwwitje in de ban vanwege de kleine mensen, Doornroosje vanwege #metoo? Gelukkig blijven de achtbanen nog.

De laatste gast deze middag was journaal-presentator Astrid Kersseboom. Ze vertelde dat er bij de NOS zo’n 450 mensen werken. “Samen maken we het programma. Als presentator ben je het meest zichtbaar maar we doen het samen. De eindredacteur heeft uiteindelijk de doorslaggevende stem, maar er is veel overleg. Bedenk ook dat we niet alleen het 8uur-journaal maken, maar dat we 24 uur per dag zeven dagen per week bezig zijn. Ook voor de andere journaals en voor radio en internet.”
Dik van Beest liet een filmpje zien waarin Peter R. de Vries het heeft over het ‘vooringenomen toontje van de NOS’ als het gaat om kwesties als Turkije en Rusland. Kersseboom vertelde dat het in het Turkije-geval ging over de zaak Boersma. “Het klopt dat we het in dát geval niet helemaal goed hebben gedaan, maar over het algemeen is dat toontje er niet. Onze Ruslandcorrespondent zal altijd proberen zo objectief mogelijk een situatie te verwoorden.”

Natuurlijk ging het gesprek over het koningshuis en het afschuwelijk ongeluk tijdens Koningsdag in Apeldoorn. “Mensen zeiden ‘je bleef zo rustig’, maar ik was op dat moment aan het werk. Je zag van alle kanten politie en verpleegkundig personeel aan komen. Die mensen bleven ook rustig, deden hun werk. Maar geloof me dat dat later toch wel binnenkomt.”
Koningsdag verslaan is het niet meest journalistieke werk van Kersseboom. “We registreren het, vieren niet mee. Maar de kijker wil wel informatie, dus leg je wat achtergronden uit over de stad bijvoorbeeld.”

Ze zegt dat ze niet op rampen zit te wachten, “maar als die gebeuren dan wel graag in míjn shift.”