De puzzel die politiek heet: 96e Spraakvermaak over het bedenken en leggen ervan
11-01-2023
Het was voor aanvang van deze 96e aflevering voor de redactie snel schakelen. Want de Wet van Murphy had toegeslagen: zowel Sjoerd Mossou als Jos Burgers konden niet komen. Gelukkig lukte het om de kersverse burgemeester van Drimmelen Boy Scholtze en columnist Walter van de Calseyde in te vliegen. De een is het net, de ander al jaren; maar wie zo snel zijn agenda omgooit om bij Spraakvermaak te kunnen zijn, mag zich met recht vriend van ons programma noemen!
Samen met gastpresentator Jacques Hendriks, jarenlang gewerkt als (sport)verslaggever en columnist voor BN DeStem, ging presentator Dik van Beest van start. Maar niet zonder eerst het kunstwerk van de maand te laten zien. Die was dit keer van Marijke Flipsen uit Wagenberg, die allerlei keramische objecten van klei maakt.
Nieuwe minister-president
Vervolgens dan nog een verrassing. Wegens veiligheidsmaatregelen mochten we haar komst niet groot aankondigen, maar ze was er: de “successtory waaraan geen eind komt” Caroline van der Plas. De fractievoorzitter van de BBB legt haar agenda liever niet ‘open en bloot neer’. Het is een vervelende bijkomstigheid, maar het kan niet anders. Haar grens? “Als ze aan mijn familie komen. Maar het ligt aan de situatie, dat kan ik zo niet beoordelen”, zegt ze. Want door dreiging moeten stoppen met het werk dat je doet, is eigenlijk te gek voor woorden.
Netjes met elkaar omgaan: in de Tweede Kamer gebeurt dat niet altijd. “Dat geschreeuw, daar stoor ik me wel aan”, zegt Van der Plas. Zelf zegt ze daar niet aan mee te doen. Wel vindt ze het belangrijk om hierover onderling te praten, daarom vroeg ze ook het debat over de omgangsnormen aan. Over voorzitter Vera Bergkamp zegt ze haar te zien worstelen met haar rol. Deze ‘puppet van het kabinet’ is “iemand die de goede vrede wil bewaren. Ze zou wel iets strakker en rechtlijniger kunnen zijn, maar ik vind persoonlijk niet dat ze het slecht doet.”
Het opkomen voor de zwakkeren binnen de samenleving: dat is haar drijfveer om de politiek in te gaan. Mensen die zich niet gezien en gehoord voelen een stem geven. “Mijn oma zei altijd al: ‘loop mee met de zwakkeren, want dan weet je dat niemand achterblijft.'” En die aanpak slaat aan: in de peilingen staat BBB al op 13 zetels. Waar gaat dit eindigen, wil Van Beest weten. ,,Ik word de nieuwe minister-president”, grapt Van der Plas. Nee, de rol van aanjager past haar op dit moment beter dan die van uitvoerder, zegt ze. “Maar voor kabinetsdeelname met de BBB loop ik niet weg.” Over het rapport Remkes was ze destijds lovend, maar hoe staat het nu? Er moet snel wat gebeuren, want er is veel onzekerheid onder de boeren. “Dat is zorgelijk. Ik denk dat het heel hard kan gaan. In agrarische gemeenschappen als deze zul je de gevolgen hiervan echt wel zien.”
Van verschillen opzoeken naar verbinden
Als 31-jarige is hij de jongste burgemeester van Nederland. En dat in onze eigen gemeente Drimmelen. De net aangetreden Boy Scholtze geeft aan nog in de verkenningsfase te zitten en daar hoort een bezoek aan Spraakvermaak dan ook vanzelfsprekend bij. “Wat in deze gemeente opvalt is de rust en ruimte. Er komt een soort rust over me heen.” Waarom burgemeester worden? Het is geen jongensdroom, geeft Scholtze aan. Hij is erin gegroeid, mede door jarenlang fractievoorzitter te zijn. “Ik haalde geen voldoening meer uit het opzoeken van verschillen en die uitvergroten.” Als burgemeester wil hij juist verbinden. Dit door online zichtbaar te zijn, maar ook door de dorpen in te gaan. “In Drimmelen hanteren we het principe van naar de mensen toegaan. Dat is iets anders dan altijd ‘ja’ zeggen. Dat kan ook niet.”
Nee, Scholtze komt niet naar Drimmelen om alles te veranderen, maar de stabiliteit te behouden. “Ik ben hier niet gekomen om alles om te gooien of om als een olifant door een porseleinkast te werk te gaan. Ik ben een burgemeester voor alle inwoners, ongeacht achtergrond en kleur.” Een column bij Spraakvermaak ziet hij overigens wel zitten. Staat genoteerd, Boy.
In de Ring met Mirjam
Mirjam’s boksring stond dit keer in Lage Zwaluwe. Hier vertelde Angelique van Hengel van gezinshuis Hengelhof over haar mooie werk als pleegouder. Werk dat duidelijk recht uit haar hart komt. Pleegzoon Joenes vertelde over wat hij allemaal leuk vindt in zijn dorp, terwijl het voor Thea Leest van dorpshuis Den Domp op dit moment allesbehalve leuk is. In de knock-out ronde vertelde zij over het conflict met buren en de hoge kosten voor het aanvragen van nieuwe vergunningen. “Wij werken al 27 jaar voor onszelf en we hebben nog nooit zulke gemene tegenspelers meegemaakt als de gemeente Drimmelen.”
Linda Lips en Harry Gouverneur speelden dit keer de Reclamequiz. Na het beantwoorden van vijf weet-, maar meestal toch wel gokvragen, sleepte Linda de winst binnen. Zij had de meeste vragen goed. En alsof de lach er door de quiz nog niet goed genoeg inzat, gaaf Walter van de Calseyde in zijn column de cursus humor voor beginners, deel 1. Een buitengewoon serieus onderwerp natuurlijk. Belangrijkste les: eigenlijk komt humor toch vooral neer op leedvermaak. We kijken uit naar het tweede deel van de cursus!
Politiek puzzelen
Als laatste podiumgasten mochten we duo Wilma Borgman en Ron Fresen verwelkomen. Zij werkt sinds 1996 als verslaggever Den Haag voor de NOS en ook hij was politiek verslaggever bij de NOS (met name het Achtuurjournaal). Borgman startte met benoemen dat de aanstelling van kamervoorzitter Vera Bergkamp, die door Van der Plas nog als ‘puppet van het kabinet’ werd genoemd, toch wat genuanceerder ligt. En dit laat meteen het belang van parlementaire journalistiek zien: het kritisch en onafhankelijk verslag uitbrengen van wat er echt speelt. Zonder politieke belangen. “Wij verzamelen de puzzelstukjes, leggen de puzzel in elkaar en zeggen tegen luisteraars en kijkers: ‘wat vinden jullie hiervan.'”
Vervolgens vertelde Borgman over haar boek ‘Prijs van de Macht’ over de ontwikkelingen binnen de VVD. Ook sprak ze over de politieke toekomst. “We gaan een spannend jaar tegemoet”, verwijst ze naar de Provinciale Statenverkiezing. Rutte, de grote dealmaker, heeft het jarenlang goed gedaan, maar heeft tijdens zijn regeerperiode ook veel problemen laten liggen (woningmarkt, stikstof, klimaat, asiel). Wie is een gedegen opvolger? Borgman ziet wel een verband met de (terug)komst van Edith Schippers als kandidaat-lijsttrekker voor de Eerste Kamerverkiezingen…
Vervolgens deelden beide gasten nog leuke anekdotes over hun ervaringen. Fresen over zijn ervaring met een woedende Rutte aan de telefoon. Of die keer dat Pechtold boos was. “Je moet niet van suiker zijn als je politiek verslaggever bent. Zij hebben grote belangen en hebben belang bij dat je je werk goed doet. Het liefst op een manier die hen goed uitkomt.” Over hoe het lekken van informatie in z’n werk gaat? Daar geen vaste formule, of geheim postvakje, voor. Vaak is het een bron, die je bevestigd wil krijgen (want 1 bron is geen bron). Het hoogtepunt van Fresen? “Het geheel van mijn carrière is een absoluut hoogtepunt. Als je als politiek duider iedere avond om acht uur op dat dak mag staan en mag vertellen over politiek dan heb je de mooiste baan in journalistiek Nederland die je je maar kunt wensen.”
Muziek kwam dit keer van zanger Mario. Hij bracht Zoutelande van Bløf en We’ll meet again van Vera Lynn. Ook de mannen van TJA wisten het programma weer af te sluiten met een treffend slotlied.
Tot de volgende aflevering op 12 februari!
Foto’s: René Schotanus